Tel de Zon: Prima prestaties zonnestroomsystemen in Nederland
Het blijkt dat het overgrote deel van de zonnestroomsystemen goed tot zeer goed functioneert, met een gemiddelde opbrengst van 33.4 kWh per kWp geïnstalleerde panelen, in één week. Dat betekent dat een systeem, dat gemiddeld bestaat uit 12 panelen, bijna twee keer zoveel elektriciteit heeft opgewekt per huishouden dan gemiddeld wordt verbruikt per week. Dit blijkt uit de actie ‘Tel de Zon’ waarbij aan bezitters van zonnepanelen gevraagd werd om tijdens de week van de Solar Days bij te houden hoeveel zonnestroom er die week werd opgewekt door hun systeem.
Dat is een forse hoeveelheid, vooral wanneer men bedenkt dat er tijdens de eerste dagen van de Solar Days week vrij veel bewolking was. Het is duidelijk dat eigenaren van zonne-energie installaties erg geïnteresseerd zijn in de prestaties van hun systeem. Door de overweldigende belangstelling van meer dan 4000 deelnemers, verspreid over het hele land, is het onderzoek representatief voor Nederlandse zonnestroomsystemen.
Van 12 tot en met 18 mei werden dit jaar de Solar Days gehouden. Dit Europese project heeft als doel aandacht te vragen voor zonne-energie. Een bijzondere actie tijdens de Solar Days was ‘Tel de Zon’, georganiseerd door de Stichting Monitoring Zonnestroom in samenwerking met de Universiteit Utrecht. Door aan zoveel mogelijk bezitters van zonnepanelen te vragen om tijdens de week van de Solar Days bij te houden hoeveel zonnestroom er die week werd opgewekt door hun systeem, kan er onderzoek gedaan worden naar de prestaties van systemen. Uit de analyse van de gegevens blijkt dat het overgrote deel van de zonnestroomsystemen uitstekend functioneert. Daarnaast is opvallend dat ook een deel wat minder presteert, zeer waarschijnlijk vanwege schaduweffecten. De deelnemers krijgen daarover de komende weken persoonlijk bericht.
Actie ‘Tel de Zon’: Een uniek overzicht van zonnestroom in Nederland
Bijna alle zonnestroomsystemen hebben de mogelijkheid om af te lezen hoeveel zonnestroom er is geproduceerd, maar die informatie is niet voor iedereen gemakkelijk te interpreteren. Met deze actie hebben de Stichting Monitoring Zonnestroom en het Copernicus Instituut voor Duurzame Ontwikkeling van de Universiteit Utrecht aan iedereen die mee wilde doen een steuntje in de rug gegeven om inzicht te krijgen in de prestaties van hun systeem. Daarvoor zijn eigenaren van zonnestroominstallaties gevraagd om tijdens de Solar Days één week bij te houden hoeveel zonnestroom hun systeem heeft opgewekt. Daarnaast is hen gevraagd naar technische gegevens van hun systeem, zoals het aantal panelen, het vermogen van het systeem (Watt-Peaks of Wp), het type panelen, hellingshoek en oriëntatie (Zuid, West, Oost). Met deze gegevens kon uitgerekend worden wat elk systeem zou opwekken bij optimale werking, rekening houdend met informatie over lokale zonne-instraling van het KNMI en uit satellietbeelden.
De verdeling van de totale zonne-instraling in de solar days en de gemiddelde opbrengst in kWh per kWp tijdens deze week, opgesplits naar provincie.
En voor elk systeem een eigen analyse
De prestatie van een zonnestroomsysteem is niet voor elke toepassing hetzelfde. De specificaties van de panelen en de omvormers verschillen, maar ook de locatie van de montage is van invloed. Denk hierbij aan de ‘kijkrichting’ van de panelen en de beschaduwing.
Af en toe kan het voorkomen dat een systeem minder stroom produceert dan je zou verwachten op basis van de specificaties. Zoals bij alle technische apparaten kan er wel eens een zonnepaneel of een omvormer zijn die het minder goed doet, of presteert het systeem als geheel minder goed dan je zou verwachten. Waar je dat bij een scheerapparaat meteen doorhebt, is dat voor een zonnestroomsysteem veel lastiger. Doordat de Stichting Monitoring Zonnestroom voor elk systeem een eigen analyse maakt, kan per systeem worden onderzocht of het goed functioneert.
Elke deelnemer zal die analyse over zijn eigen systeem toegestuurd krijgen per e-mail. Bij gegronde twijfel over het functioneren van het systeem kan de eigenaar van het systeem besluiten om verder uit te zoeken of er iets mis is. Overigens is ‘Tel de Zon’ volledig afhankelijk van de gegevens die de deelnemers doorgeven, wat betekent dat de kwaliteit van de analyse afhangt van de nauwkeurigheid van de verstrekte gegevens.
De verdeling van de Performance Ratios van de systemen die zijn aangemeld voor de actie ‘Tel de Zon’.
Kwaliteit is belangrijk
Zoals bij elke technische installatie is kwaliteit belangrijk. Daarbij is het belangrijk dat goede onderdelen worden gebruikt, zoals panelen, omvormer en bekabeling. Minstens net zo belangrijk is dat bij de installatie rekening worden gehouden met de plaatselijke omstandigheden. Zo hoeft de schaduw van bijvoorbeeld een schoorsteen geen grote invloed te hebben op de prestaties van het systeem, maar daar moet dan wel rekening mee worden gehouden als de panelen en de omvormer worden aangesloten. Dat geldt ook als er panelen zijn die op verschillende dakvlakken liggen. Verder is het belangrijk dat de panelen en de omvormer goed bij elkaar passen, want niet elke combinatie van panelen en omvormer geeft een maximaal rendement. Daarom is het belangrijk dat de installatie aangelegd is door mensen met kennis van zaken. Om de kwaliteit van installateurs te waarborgen bestaat er sinds kort een keurmerk voor installateurs van zonnestroomsystemen: Zonnekeur Installateur. Meer informatie kunt u vinden op www.zonnekeur.nl.
Hoewel ik vergeten was de eindstand op te nemen, kan ik toch zien dat mijn systeem boven het gemiddelde presteert, zowel per KWP als per provincie. Voor mijn systeem kwam ik uit op 39 kWh, dat is dus boven het landelijke gemiddelde en boven het gemiddelde van mijn provincie Noord-Holland, en dan ligt mijn systeem niet eens optimaal.